Dysponuję testamentem, który babcia spisała na rok przed swoją śmiercią. Powierzyła mi dokument, gdyż wiedziała, że pomogę dopełnić formalności spadkowych po jej śmierci. W testamencie przewidziała dla mnie zapis. Jej syn, mój wuj, przedstawił jednak inny testament, z datą późniejszą niż w testamencie, który ja posiadam. Który z dokumentów będzie w takiej sytuacji ważny?
Przede wszystkim trzeba wyjaśnić, że testament, który posiada Czytelnik, wcale nie musi być nieważny. Przepisy pozwalają na spisanie dowolnej ilości testamentów przez spadkodawcę i nie zawsze jest tak, że testament kolejny uchyla ważność testamentu wcześniejszego. Niemniej jednak warto znać reguły, które rozstrzygają co się dzieje, gdy zapisy kilku testamentów różnią się ze sobą czy są ze sobą sprzeczne. Wiedza taka będzie pomocna nie tylko przy ustalaniu, który testament spadkodawcy jest ważny, ale również, gdy samemu będziemy spisywać tego rodzaju dokumenty.
Ważnych i skutecznych może być więc kilka testamentów. Jeżeli w testamentach późniejszych nie ma zapisów o odwołaniu testamentów wcześniejszych, może to już oznaczać pewną wskazówkę, że taka była właśnie wola spadkodawcy (gdyby chciał uczynić poprzednie testamenty nieskuteczne, wystarczyłoby zrobić krótką wzmiankę). Niemniej jednak nie jest to jedyny sposób na odwołanie testamentu. Odwołanie testamentu może nastąpić bądź w ten sposób, że spadkodawca sporządzi nowy testament, bądź też w ten sposób, że w zamiarze odwołania testament zniszczy lub pozbawi go cech, od których zależy jego ważność, bądź wreszcie tak, że spadkodawca dokona w testamencie zmian, z których wynika wola odwołania jego postanowień. Jednakże jeśli spadkodawca sporządził nowy testament nie zaznaczając w nim, że poprzedni odwołuje, ulegają odwołaniu tylko te postanowienia poprzedniego testamentu, których nie można pogodzić z treścią nowego testamentu. Wynika to z art. 947 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. nr 16, poz. 93 ze zm.). Może się więc zdarzyć, że obowiązywać będą w całości dwa lub więcej testamentów, albo że będą obowiązywać jedynie poszczególne zapisy każdego z nich.
Przykładowo w jednym z testamentów doszło do powołania spadkobierców, w drugim uczyniono tylko zapis na rzecz określonej osoby, a w trzecim wskazano osobę, która będzie wykonawcą ostatniej woli spadkodawcy, to w takim przypadku zasadniczo wszystkie trzy testamenty są ważne. Jednak w sytuacji, gdy to samo zagadnienie (np. powołanie spadkobierców do całości spadku, przyznanie w formie zapisu tej samej rzeczy) uregulowane jest w testamencie późniejszym inaczej niż w testamencie wcześniejszym, wówczas priorytet nadaje się testamentowi późniejszemu.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
