Niedawno zmarł mój mąż. Pozostawił spory spadek, nie spisując żadnego testamentu. Mąż miał dwójkę dzieci z poprzedniego związku. Dowiedziałam się, że jako małżonka mam większe prawa do majątku spadkowego niż dzieci. Czy to prawda?
Nie do końca. W znaczeniu ustawowego udziału w spadku te prawa są takie same. Z uwagi na brak testamentu spadek będzie rozdzielany zgodnie z regułami ustawowymi, tj. w pierwszej kolejności do spadku są powoływane dzieci spadkodawcy oraz jego małżonek i każda z tych osób dziedziczy w częściach równych. Jednakże małżonkowi nie może nigdy przypaść mniej niż jedna czwarta całości spadku. W opisanej sytuacji Czytelniczka oraz dzieci zmarłego powołane zostaną do spadku każdy w jednej trzeciej.
Niemniej jednak dla małżonka, a czasem i innych osób, przewiduje się pewne uprawnienia dodatkowe. Małżonek i inne osoby bliskie spadkodawcy, które mieszkały z nim do dnia jego śmierci, są uprawnione do korzystania w ciągu trzech miesięcy od otwarcia spadku z mieszkania i przedmiotów urządzenia domowego w zakresie dotychczasowym. Rozrządzenie spadkodawcy wyłączające lub ograniczające to uprawnienie jest nieważne. Regulacja ta daje więc pewien okres bezpieczeństwa mieszkaniowego m.in. dla małżonka, niezależnie od innych spadkowych regulacji. Wspomniane uprawnienie nie dotyczy kwestii własności mieszkania, ale możliwości korzystania z niego. Ponadto małżonek dziedziczący z ustawy w zbiegu z innymi spadkobiercami, wyjąwszy zstępnych spadkodawcy, którzy mieszkali z nim razem w chwili jego śmierci, może żądać ze spadku ponad swój udział spadkowy przedmiotów urządzenia domowego, z których za życia spadkodawcy korzystał wspólnie z nim lub wyłącznie sam. W tym więc sensie współmałżonek zmarłego w pewnych sytuacjach może otrzymać nieco większą część spadku niż np. drugi spadkobierca ustawowy. Stanowi o tym art. 939 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 1964 r. nr 16, poz. 93 ze zm.). Chodzi jednak tylko o te przedmioty, z których współmałżonek (spadkobierca) korzystał bądź współkorzystał. Pojęcie "ponad swój udział" oznacza, że uprawnienie to przysługuje niezależnie od udziału, który taki małżonek posiada w spadku po zmarłym. Uprawnienie to nie przysługuje, jeżeli wspólne pożycie małżonków ustało za życia spadkodawcy.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
