W naszym małżeństwie obowiązuje od zawsze wspólność majątkowa. Chcielibyśmy spisać wspólny testament i wskazać, kto ma dziedziczyć majątek w razie śmierci każdego z nas. Czy jest to możliwe?
NIE. Polskie prawo nie pozwala na spisanie testamentu wspólnego. Nie czyni się tutaj żadnego wyjątku również wobec małżonków, którzy pozostają w ustroju wspólności majątkowej i dysponują jedynie majątkiem dorobkowym (wspólnym).
Spisanie testamentu jest zawsze czynnością prawną indywidualną. Każda osoba z pełną zdolnością do czynności prawnych (a więc z reguły każdy pełnoletni) może wyrazić swoją ostatnią wolę. Co prawda wspólny testament jest niedopuszczalny, jednak możliwe jest sporządzenie jednego testamentu w tym znaczeniu, że niezależne (odrębne) oświadczenia (testamenty) dwóch spadkodawców-testatorów znajdą się na jednej kartce papieru. Takie rozwiązanie jest możliwe, gdyż na jednej kartce (w znaczeniu: na jednym dokumencie) znajdować się będą formalnie dwa niezależne rozporządzenia testamentowe. Jednak z uwagi na względy praktyczne nie zaleca się takiego rozwiązania.
Lepszym rozwiązaniem będzie więc własnoręczne spisanie i podpisanie testamentu przez każdego z małżonków, na osobnej kartce papieru, i wskazanie, kto będzie dziedziczyć spadek po śmierci. W sytuacji gdy małżonek nie posiada majątku osobistego, do spadku wejdzie połowa udziału spadkodawcy w majątku wspólnym. Jedynie w wyjątkowych okolicznościach spadkobiercy zmarłego małżonka mogą dochodzić przyznania spadkodawcy większego udziału w majątku wspólnym, np. 60%. Jest to jednak możliwe tylko wtedy, gdy spadkodawca wytoczył za swojego życia powództwo o unieważnienie małżeństwa albo o rozwód lub wystąpił o orzeczenie separacji. Stanowi o tym art. 43 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. z 2012 r. poz. 788).
|